سامانه متمرکز ثبت سلامت dhis2 پرداس
نرم افزار DHIS2 ابزاری برای جمع آوری، اعتبارسنجی و ارئه داده های آماری جمعی و مبتنی بر بیماراست که متناسب با فعالیت های مدیریت یکپارچه اطلاعات سلامت و نه محدود به آن ساخته شده است. این نرم افزار یک نرم افزار عمومی است با یک مدل باز و یک رابط کاربری انعطاف پذیر که به کاربر اجازه می دهد محتویات یک سیستم اطلاعات خاص را بدون نیاز به برنامه نویسی طراحی کند. به همین دلایل امکان استفاده از آن در برنامه های ثبتی دیگر هم دور از ذهن نیست.
DHIS2 یک دسته نرم افزار ماژولار، بر پایه وب و مبتنی بر جاوا است که به صورت متنباز تحت BSD license منتشر می شود و می توان به طور رایگان آن را بر روی هر پلت فرم دارای Java Runtime Environment 7 یا بالاتر اجرا کرد.
شبکه سیستم اطلاعات سلامت (HISP) نرم افزار DHIS2 را طی فرآیندی بین المللی با مشارکت توسعه دهندگانی در هند، ویتنام، تانزانیا، ایرلند و نروژ ایجاد کرده است. این توسعه با مدیریت دانشگاه اسلو (پایتخت نروژ) و پشتیبانی NORAD و دیگر حامیان انجام شده است.
DHIS2 در بیش از 40 کشور در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین و کشورهایی که آن را به عنوان نرم افزار سیستم اطلاعات بهداشتی(HIS) در سراسر کشور مورد استفاده قرار می دهند شامل کنیا، تانزانیا، اوگاندا، رواندا، غنا، لیبریا و بنگلادش استفاده می شود و تعداد روزافزونی از کشورها و سازمان ها در حال شروع به راه اندازی آن هستند.
سامانه DHIS2 سیستمی جامع برای اهداف جمع آوری و تحلیل داده های سلامت می باشد
(رجوع شود به آدرس https://www.dhis2.org/inaction)
چارچوب گستردهای از سیستم اطلاعات سلامت (HIS) را میتوان به طور جامع از طریق چرخه اطلاعات ارائه شده در شکل زیر (شکل 1.1) توضیح داد. چرخه اطلاعات زیر اجزا، مراحل و فرآیندهای مختلف را نشان میدهد که از طریق آن دادهها جمع آوری شده و پس از ارزیابی کیفیت آنها مورد پردازش و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و استفاده می شوند.
DHIS2 اجزا مختلف چرخه اطلاعات شامل موارد زیر را پشتیبانی می کند:
• جمع آوری داده ها
• بررسی کیفیت داده ها
• دسترسی به داده ها در سطوح مختلف
• گزارشنویسی
• ساخت نمودارها و نقشه ها و سایر اشکال تحلیل
• امکان مقایسه در طول زمان (به عنوان مثال ماه های گذشته) و فضا (به عنوان مثال، در سراسر امکانات و مناطق)
• نمایش داده ها در سری های زمانی
در اولین گام DHIS2 به عنوان یک ابزار جمع آوری داده ها، ذخیره سازی و تدوین عمل می کند و تمام داده ها از جمله اعداد یا متن را ورودی می گیرد. ورود اطلاعات در لیستی از متغیرها و یا در فرم های سفارشی شده برای کاربر صورت می گیرد که میتوان از آن به منظور ساده سازی روند ورود داده ها به جای فرم های کاغذی استفادهکرد.
به عنوان گام بعدی، DHIS2 می تواند برای افزایش کیفیت دادهها استفاده شود. ابتدا در هنگام ورود داده ها، می توان بررسی کرد که آیا هر عنصر داده خاص در بازه قابل قبول مقادیر قرار داشتهباشد. این بررسی برای مثال می تواند به شناسایی اشتباهات تایپ در زمان ورود داده ها کمک کند. علاوه بر این کاربر می تواند قواعد مختلف اعتبارسنجی را تعریف کند و DHIS2 میتواند داده ها را بر اساس این قواعد برای شناسایی خطاها بررسی کند. این نوع بررسیها کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که داده های وارد شده به سیستم از ابتدا کیفیتی مناسب دارند و کارشناسان ثبت میتوانند خطاها را اصلاح کنند.
هنگامی که داده ها وارد و تأیید شدند DHIS2 می تواند به ایجاد انواع گزارش ها کمک کند. نوع اول، گزارش های معمول هستند که می توانند از پیش تعریف شده باشند؛ به طوری که تنها با فشردن یک دکمه می توان تمام آنها را تولید کرد. علاوه بر این DHIS2 میتواند گزارشهای تحلیلی مقایسهای مثل مقایسه شاخصها در سراسر مراکز یا در طول زمان تولید کند. نمودارها، نقشه ها، گزارش ها و شاخص های سلامت از جمله خروجی های DHIS2 است که مدیران بخش سلامت باید آنها را به طور مداوم تولید و تجزیه و تحلیل کنند.
ویژگی های کلی سامانه متمرکز ثبت سلامت پرداس dhis2 :
- دارای وسعت جهانی: نرم افزار DHIS2 به عنوان یک گزینه بهینه در رابطه با مدیریت اطلاعات سلامت در 60 کشور جهان مورد استفاده قرار می گیرد که فقط در چهار کشور آن 23 ارگان مختلف از آن بهره می برند.
- سیستمی جامع: یک نرم افزار جامع که وسعت آن می تواند از پیگیری وضعیت مادران حامله در واحد های مستقر روستایی توسط موبایل تا بررسی و مانیتور کردن تمامی اطلاعات لوجستیگی سلامت و پیگیری آن بر روی نقشه (GIS) متغیر باشد.
- قابلیت اجرا در هر شرایطی: DHIS2 این قابلیت را دارد که بر روی هر پلتفورم سخت افزاری شامل رایانه های شخصی، لپ تاپ، تبلت و تمامی گوشی های هوشمند اجرا شود. از قابلیت های دیگر این سامانه قابلیت کارکرد سیستم به صورت offline و ارسال اطلاعات در زمان اتصال به اینترنت قابلیت این را ایجاد کرده است که در مناطقی که شبکه اینترنت بسیار ضعیفی دارند با موفقیت به کار خود ادامه دهد.
- قابلیت های فراوان برای طراحی فرم ها و پویا سازی آن ها با استفاده از Program Rule ها.
- نرم افزار موبایل حرفه ای dhis2 و همینطور طراحی API در سه سطح، طراحی شده برای گوشی ها و سیستم های مختلف با قدرت پردازش های متفاوت.
- ابزارهای بسیار زیاد تحلیل و ساخت نمودار و تحلیل داده ها بر روی نقشه (GIS).
- پلتفورم اصلی DHIS2 که به صورت متن باز و با قابلیت های توسعه بسیار بالایی نوشته شده است. یک نرم افزار تحت وب است که با Java نوشته شده است که قابلیت اجرا بر هر سخت افزاری را ایجاد کرده است. تکنولوژی دیتابیس SQL می تواند بر روی پلتفورم های نرم افزاری زیادی از جمله PostgreSQL، MySQL و Oracle قرار گیرد.
سایر قابلیت های سامانه dhis2 :
- امکان طراحی فرم ها توسط ادمین به صورت Hospital based و تجمعی با چندین معیار aggregation، به صورتPatient Based جهت پیگیری و Follow-up، پرسشنامه های بی نام
- امکان تعریف داشبوردهای سفارشی به همراه نمودارها، جداول و گزارش های آنی و تعیین تنظیمات شخصی برای کاربر
- امکان ایجاد بانک اطلاعاتی اختصاصی
- امکان کنترل کیفیت داده های ثبت شده با تعریف قوانین اختصاصی برای متغیرهای مختلف (Validation Rules)
- امکان اجرای فرآیند تایید ثبت داده ها و سطوح دسترسی (کارشناس ثبت، ناظر، مدیر برنامه، آنالیز…..)
- امکان تعریف واحد های مستقل زیر مجموعه (مراکز استانها، مطب ها، مراکز تحقیقاتی همکار و ….) با دسترسی های انتخابی به دیتا بیس و
- قابلیت تجمیع اطلاعات در ستاد اصلی و Synchronization اطلاعات در سرور مرکزی
- امکان مشاهده تاریخچه داده ها برای ادمین
- امکان مشاهده وقایع ثبت برای ادمین
- امکان تعریف قالب فرم ساز و گزارش ساز برای ادمین
- دارای API با قابلیت لینک به سایر سامانه های ثبت موجود
- خروجی قابل استفاده نرم افزارهای SPSS و یاR و امکان اتصال Real-Time به سامانه های تحلیلی.
- امکان ایمپورت اطلاعات از سامانه های دیگر به سه فرمت JSON، XML، CSV و بسیاری از فرمت های متنی رایج
- امکان تعریف روابط خویشاوندی و فامیلی برای پیگیری ها.
- امکان اتصال به پنل های ارسال دریافت ایمیل و SMS
- امکان طراحی برنامه های مورد نیاز (Apps)
- امکان تغییر صفحه ورود به سامانه
- دارای واحد مرکزی maintenance برای کنترل برنامه
- قابلیت به اشتراک گذاری تفسیر داده ها و ارسال کامنت و ارتباط با دیگر کاربران سامانه و امکان ارسال پیام برای کاربران
- ساخت تجمعی اطلاعات در بازه های زمانی مشخص یا قواعد تجمعی خاص (محاسبه جمع، میانگین، واریانس، بیشترینو کمترین و …)
- طراحی فرم ها به سه صورت Custom Form ,Section Form و Default Form
- مشاهده نموداری تغییرات اطلاعات هر Data Element
- امکان مشاهده کاربر ایجاد ککنده تغییرات به همراه زمان
- تعیین مقدار ماکزیمم و مینیم برای هر مقدار
- توانایی ثبت اطلاعات برای چندین مرکز در یک فرم
- قابلیت عملکرد به صورت آفلاین در موارد کندی سرعت اینترنت و ارسال اطلاعات به محض ایجاد ارتباط با کیفیت
- قابلیت ثبت اطلاعات برای محل و زمان های مختلف و بی نام (فرم پرسشنامه)
- قابلیت عملکرد به صورت آفلاین در موارد کندی سرعت اینترنت
- قابلیت به اشتراک گذاری تک Event و ارسال URL برای دیگران
- قابلیت مرتب سازی ترتیب موارد و فیلترینگ مقدار و جستجو
- قابلیت پرینت، دانلود لیست Event ها
- ورژن کامل تر برای Event Capture به همراه ثبت اطلاعات هویتی فرد
- امکانات متنوع برای ساخت فرم ها از جمله پویا سازی فرم ها که از ویژگی های آن می توان به: بیان خطا، ارائه توضیحات و لینک برای اطلاعات بیشتر، تصحیح آنی محاسبات، پنهان نمودن قسمتی از فرم و … اشاره نمود.
- مشاهده تمامی اطلاعات مربوط به فرد از جمله نام نویسی و محل زندگی، زمان های مجدد ثبت هر فرم، روابط خویشاوندی، گزارش ها، نوشته ها و ملاحظات، ارسال SMS و ایمیل و … به همراه تمامی stage ها و فرم های پرسشنامه
- امکان ویرایش نحوه نمایش صفحه
- امکان اختصاص مقادیری به هر فرد و نمایش و محاسبه فرمول درخواستی برای افراد (Indicators)
- امکان تعریف روابط خویشاوندی (برای مثال مادر و فرزندی)
- امکان جستجوی پیشرفته برای تمامی مقادیر ثبتی و دریافت خروجی از مقادیر جستجو شده
1- امکان تهیه گزارشها به صورت جدولی یا نمودارهای میله ای، خطی، دایره ای برای هر بیمار به تنهایی و یا به صورت کلی از بیماران با فیلترهای مختلف (متغیرها) و حتی طراحی نمودارها با سه متغیر
2- امکان نمایش اطلاعات آماری بر اساس لایه های نقشه با استفاده از سرویس Map ,GIS
ویژگی های Pivot Table
1- امکان تعریف جداول در سه لایه : سازمان، مدت زمان، ابعاد مختلف اطلاعات (data element, indicator, event, data set ,program indicator) با بعدهای بیش از دو و تنظیم نحوه نمایش بعد ها
2- ایجاد فیلترهای مختلف مدت زمان، سازمان، جنسیت، دستگاه مورد استفاده، گروه بندی های سنی، نوع Follow-up و نتیجه آن، و چندین گروه بندی دیگر به همراه قابلیت اضافه کردن گروه بندی های درخواستی
3- امکان ذخیره جزییات گزارش گیری و فیلترهای اعمال شده و انتخاب نام برای استفاده در آینده
4- امکان ساخت گزارش های درخواستی با استفاده از نرم افزارهای 3-party برای مثال i-Report
5- امکان به اشتراک گذاری هر گزارش به همراه URL
6- امکان ساخت نمودارهای گرافیکی از گزارش های اعمالی در نرم افزار Visualizer
ویژگی های Event Report
1- قابلیت گزارش گیری در دو حالت aggregated values و Individual event
2- امکان تعریف جداول در سه لایه : سازمان، مدت زمان، ابعاد مختلف اطلاعات (data element, indicator, event, data set ,program indicator) با بعدهای بیش از دو و تنظیم نحوه نمایش بعد ها
3- ایجاد فیلترهای مختلف مدت زمان، سازمان، جنسیت، دستگاه مورد استفاده، گروه بندی های سنی، نوع Follow-up و نتیجه آن، و چندین گروه بندی دیگر به همراه قابلیت اضافه کردن گروه بندی های درخواستی
4- امکان ذخیره جزییات گزارش گیری و فیلترهای اعمال شده و انتخاب نام برای استفاده در آینده
5- امکان ساخت گزارش های درخواستی با استفاده از نرم افزارهای 3-party برای مثال i-Report
6- امکان به اشتراک گذاری هر گزارش به همراه URL
7- امکان ساخت نمودارهای گرافیکی از گزارش های اعمالی در نرم افزار Visualizer
- ساخت یوزرها و تعریف گروه های کاربری، تعریف گروه های وظایف، تعریف دسترسی و مشخصات پروفایل هر کاربر، غیر فعال سازی یا حذف کاربر
- ساخت و انتخاب role ها (گروه های وظایف) و انتخاب نحوه دسترسی
- انتخاب سازمان های قابل دسترسی چه در زمان ورود اطلاعات و زمان تعمیرات و نگه داری، چه در زمان آنالیز و گزارش گیری
- پسوورد های تنظیمی شرایط ویژه ای برای حفظ امینت پسوورد دارد و قابلیت به اشتراک گذاری برنامه ها و دیتا ست ها برای هر کاربر، گروه کاربری و حتی دسترسی از خارج سیستم بدون لاگین نیز می تواند میسر شود.